De WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) zijn in het leven geroepen om ervoor te zorgen dat websites en applicaties bruikbaar zijn voor iedereen, inclusief mensen met een beperking.
Daarbij dacht ik altijd aan lelijke websites met primaire kleuren, grote knoppen en saaie layouts.
Jij ook? Dat is helemaal niet gek, want de voorbeelden die vaak gebruikt worden zijn nou niet te meest sprankelende websites.
En het is heel veel werk. Toch?
Bovendien, voor wie doen we dat eigenlijk? Onze site wordt toch niet door blinden bezocht, het is sowieso niet onze doelgroep.
Laten we een kijken naar de voor- en nadelen van de WCAG.
Voordeel 1: Je sluit niemand uit
Normaal gesproken zou je zeggen: iedereen is welkom, ook op onze site. Dan is het gek als je op jouw site zoveel drempels opwerpt voor iemand met bijvoorbeeld een visuele beperking, dat de site voor die groep onbruikbaar is. Als je voldoet aan de WCAG dan sluit je niemand uit. Heel inclusief en eerlijk. En dat voelt goed.
Voordeel 2: SEO
De toegankelijkheidseisen gaan niet alleen over de grootte van een knop, of het zorgen van voldoende contract. Ze heten niet voor niks de Web Content Accessibility Guidelines; het gaat voor een groot gedeelte over de content. Dus hoe zorg je ervoor dat de content goed gestructureerd is, makkelijk te begrijpen is en toegankelijk is. (WCAG omschrijf dit laatste punt bij de laatste pijler van de guidelines, Robuust: Dit betekent dat gebruikers toegang moeten hebben tot de inhoud naarmate de technologieën zich verder ontwikkelen (naarmate technologieën en user agents evolueren, moet de inhoud toegankelijk blijven).
Wat is het gevolg van goed gestructureerde, begrijpelijke content? Juist: beter en makkelijker indexeerbaar en dus een belangrijk onderdeel van je SEO (en AI tegenwoordig).
Je zal merken dat als je de content van jouw site volgens de WCAG maakt, je automatisch aan heel veel van de SEO voorwaarden voldoet en je dus op dat vlak veel zekerder kan staan.
Voordeel 3: Hogere conversie ratio
De WCAG dwingt je om goed na te denken over de structuur en de inhoud van je site. "Foutjes" die in de loop der tijd in je site zijn geslopen zullen bij een audit genadeloos afgestraft worden omdat ze vaak zorgen voor toegankelijkheidsproblemen. Denk bijvoorbeeld aan linkjes die niet werken of te vaag zijn, formulieren die niet voorzien zijn van goede foutmeldingen, carousels die content verbergen of semantische fouten waardoor schermlezers (en dus ook Google) de site niet logisch oplezen.
Oftewel: als je voldoet aan de richtlijnen, werkt je site soepel en technisch goed. Ook is je content 'on point' en goed gestructureerd. Daarmee verhoogt je conversie ratio, want bezoekers ervaren minder ruis en frustratie.
En wat te denken van het aanboren van een nieuwe doelgroep? Zeker bij e-commerce kan dit enorm schelen. Neem alleen al de mensen met een visuele beperking. 2% van de bevolking heeft zo'n visuele beperking. Grofweg 360.000 mensen dus. Als je nou eens een heel klein gedeelte daarvan kan bedienen…
Slecht voorbeeld? Want wat kan jou nou die 360.000 slechtzienden schelen? Ok, denk dan ook eens aan een andere doelgroep die vaak over het hoofd wordt gezien: ouderen. Zo'n 61% van de doelgroep 75 jaar en ouder is dagelijks actief op internet. Ze hebben vaak last van slechter zicht, gehoor en motorische problemen. Allemaal af te vangen als je voldoet aan de richtlijnen waarmee je plots een hele nieuwe doelgroep kan aanboren.
Als je alles bij elkaar neemt zijn er in Nederland 4,5 miljoen mensen met een visuele, auditieve, motorische, cognitieve beperking en/of neurodivergentie. Dit is 1 op de 4 personen. Dan komt het toch ineens dichtbij he..?
Voordeel 4: Je voldoet aan de wetgeving
Op 28 juni 2025 is de European Accessibility Act (EAA, Europese Toegankelijkheidswet) in werking getreden.
De EAA geldt voor 6 categorieën:
E-handelsdiensten
Diensten die toegang verlenen tot audiovisuele mediadiensten
Bankdiensten
Elektronische communicatiediensten
E-books
Onderdelen van personenvervoer
Die eerste categorie is voor jou waarschijnlijk interessant. Wat valt hieronder? Nou, als je een dienst verleent aan een consument met het doel om tot een overeenkomst te komen dan valt dat onder een E-handelsdienst.
Bijvoorbeeld een aankoop in een webshop, het maken van een reservering of het plaatsen van een bestelling, het afsluiten van een verzekering of een overeenkomst met een provider. Maar ook het kopen van een ticket voor een museum of een pretpark of een leuk event. Het gaat dus verder dan alleen webshops!
Door te voldoen aan de richtlijnen ben je al een heel eind met het voldoen aan de wettelijke eisen.
(Er geldt een uitzondering voor Micro-ondernemingen (minder dan 10 werknemers én jaaromzet of balanstotaal ≤ €2 miljoen), zij vallen niet onder de verplichtingen van de EAA. Maar goed, het zou nog steeds goed zijn om wel zover mogelijk te komen, ook al val je binnen deze categorie.
Nadeel 1: Het is meer werk
Als je een bestaande site wil laten voldoen aan de WCAG, dan is dat veel werk. Zeker bij grote sites zal je al je content moeten nalopen, de techniek moeten bekijken en waar nodig allerlei aanpassingen doen om te voldoen aan de richtlijnen.
Niet alleen teksten moeten worden aangepast, ook afbeeldingen, video's, PDF's, etc.
Dat kost allemaal tijd.
De technische kant is zo mogelijk nog uitdagender. Kan je wel alles aanpassen wat nodig is om te voldoen aan de richtlijnen? Maak je misschien gebruik van plugins of externe systemen voor onderdelen van je site, waar je technisch helemaal geen invloed op hebt? Of moet je honderden statische pagina's af om codes aan te passen?
Dat kost allemaal tijd.
Je moet veel uitzoeken, aanpassen, testen.
Dat kost allemaal tijd.
Dus, ja. Ik kan het snappen als klanten van mij zeggen dat het teveel tijd kost. Dat het nu niet haalbaar is.
Maar wat kan je wel doen?
Je kan beginnen. Zorg dat nieuwe content toegankelijk is. Schrijf nieuwe code volgende de WCAG. Pak in de loze uurtjes eens de meest gebruikte PDF's erbij en maak ze toegankelijk.
Ga je een nieuwe site bouwen?
Bij nieuwe sites is het een heel ander verhaal. Het kost dan nauwelijks meer tijd om je code meteen goed op orde te hebben, en je content zo te schrijven en te structureren dat je voldoet aan de richtlijnen. Bij nieuwe sites heb je dus eigenlijk geen excuus. Jammer joh.
Nadeel 2: Je hebt minder artistieke vrijheid
Animaties? Lastig, als je wil voldoen aan WCAG 2.2.
Fancy sliders of clean inputs? Vergeet het maar.
Los gaan met typografie, kleur, video? Doe maar niet.
Als je wil voldoen aan alle richtlijnen, dan zijn er een aantal beperkende factoren. Die zorgen ervoor dat je site er minder slick of gelikt uitziet.
Ontkennen heeft geen zin.
Maar je afvragen of dit erg is wel.
Veel sites hebben een functioneel doel. Je komt er om iets te doen. Een hele enkele site is puur decoratief of als experience bedoelt. Jouw site valt waarschijnlijk in de eerste categorie. Is het dan erg als je wat artistieke vrijheid inlevert in ruil voor een goed leesbare, toegankelijke site? Eigenlijk een retorische vraag hè.
Oh ja. Stiekem kan er misschien nog wel meer dan je denkt. Je kan echt nog wel een fraaie, moderne site bouwen die gewoon voldoet aan de richtlijnen. Loop je tegen iets aan waarvan je afvraagt of het voldoet? Stuur me gerust een mailtje.
Nadeel 3: Het kost geld
Hier moeten we eerlijk over zijn. Een site die volledig voldoet aan de WCAG 2.2. is duurder dan een site die er niet aan voldoet. Er gaat nou eenmaal tijd zitten in het optimaliseren van de content, het schrijven van alt teksten, het maken van ondertiteling en transcriptie. Zelfs met AI ondersteuning zal je er extra tijd in moeten stoppen, en tijd is nou eenmaal geld.
